Yumurtalıkta 35mm'lik kist neden oluşur ve tedavisi nasıldır?

Yumurtalık (over) kistleri, yumurtalık içinde veya üzerinde oluşan sıvı dolu keseciklerdir. 35mm (3.5 cm) boyutundaki bir kist, genellikle "fonksiyonel kist" olarak adlandırılan ve çoğunlukla zararsız olan kistler arasında yer alır. Bu boyut, genellikle takip ve gözlem gerektiren ancak acil müdahale gerektirmeyen bir boyuttur. Kistler, yumurtalıkların normal işleyişi sırasında veya hormonal dengesizlikler nedeniyle oluşabilir.

Yumurtalıkta 35mm'lik kist oluşumunun başlıca nedenleri şunlardır:

• Fonksiyonel Kistler: En yaygın görülen kist türüdür. Adet döngüsü sırasında yumurtalıkların normal çalışması sonucu oluşur. Folikül kisti (yumurta folikülünün çatlamaması) veya korpus luteum kisti (yumurtlama sonrası oluşan kist) bu gruba girer.
• Hormonal Dengesizlikler: Östrojen ve progesteron dengesizliği, kist oluşumunu tetikleyebilir. Polikistik over sendromu (PKOS) gibi durumlarda da küçük boyutlu kistler görülebilir.
• Endometriozis: Endometriyal dokunun yumurtalıklara yerleşmesiyle "çikolata kisti" (endometrioma) oluşabilir. Bu kistler genellikle daha büyük olabilir, ancak 35mm boyutunda da görülebilir.
• Gebelik: Gebelik sırasında hormonal değişikliklere bağlı olarak kistler oluşabilir ve genellikle kendiliğinden kaybolur.
• Diğer Nedenler: Enfeksiyonlar, geçirilmiş pelvik cerrahiler veya genetik yatkınlık da kist oluşumuna katkıda bulunabilir.

35mm'lik bir kist, genellikle belirgin semptomlara neden olmaz ve tesadüfen yapılan ultrason muayenelerinde tespit edilir. Ancak, bazı durumlarda şu belirtiler görülebilir:

• Kasık veya karın ağrısı, hafif bir rahatsızlık hissi.
• Adet düzensizlikleri veya anormal kanamalar.
• Şişkinlik veya basınç hissi.
• Nadiren, idrar yapma sıklığında artış veya bağırsak hareketlerinde değişiklik.

Eğer kist büyür, yırtılır veya torsiyone (dönme) olursa şiddetli ağrı, bulantı veya ateş gibi ciddi semptomlar ortaya çıkabilir.

Teşhis genellikle jinekolojik muayene ve ultrasonografi ile konur. Ultrason, kistin boyutunu, içeriğini (sıvı veya katı) ve yapısını değerlendirmek için kullanılır. Gerekirse, kan testleri (CA-125 gibi tümör belirteçleri) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi ileri tetkikler yapılabilir.

35mm'lik bir kistin tedavisi, kistin tipine, hastanın yaşına, semptomlara ve kistin potansiyel risklerine bağlı olarak değişir. Genellikle şu yaklaşımlar izlenir:

• Gözlem ve Takip: Çoğu fonksiyonel kist, özellikle 35mm gibi küçük boyutlarda, kendiliğinden kaybolma eğilimindedir. Doktorunuz 1-3 ay sonra kontrol ultrasonu önerebilir. Bu süreçte ağrı kesiciler kullanılabilir.
• İlaç Tedavisi: Hormonal dengesizliklerde doğum kontrol hapları gibi hormonal ilaçlar kullanılabilir. Bu, yeni kist oluşumunu engelleyebilir, ancak mevcut kisti küçültmeyebilir.
• Cerrahi Müdahale: 35mm'lik kistler genellikle cerrahi gerektirmez. Ancak, kist büyürse (genellikle 5-6 cm üzeri), şiddetli semptomlara neden olursa, kanser şüphesi varsa veya endometrioma gibi bir durum söz konusuysa cerrahi düşünülebilir. Laparoskopik (kapalı) cerrahi yaygın olarak kullanılır.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi, hormonal dengeyi destekleyerek kist oluşum riskini azaltabilir.

Unutmayın, bu bilgiler genel niteliktedir ve profesyonel tıbbi tavsiye yerine geçmez. Kendi durumunuz için mutlaka bir sağlık uzmanına danışın.